Η ουράνια μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου πέρα από τα όρια της γης- Βίντεο

Σε ένα μοναδικό βίντεο της NASA, της αποστολής Juno, η μουσική του ακούγεται στο ουράνιο βαλς του Δία και των δορυφόρων του Γαλιλαίου.

Η NASA επέλεξε τον μεγάλο Έλληνα συνθέτη και τη μουσική του προκειμένου να επενδύσει ένα βίντεο που έδωσε στη δημοσιότητα με τον Δία και τους δορυφόρους του να κινούνται μέσα στο διάστημα.  

Η ταινία αρχίζει στις 12 Ιουνίου με το με Juno να είναι 10 εκατομμύρια μίλια μακριά από τον Δία, και ολοκληρώνεται στις 29 Ιουνίου, στα 3 εκατομμύρια μίλια μακριά από το Δία. Τα φεγγάρια που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από το Δία ονομάζονται Δορυφόροι του Γαλιλαίου  και πρόκειται για τους τέσσερις μεγαλύτερους φυσικούς δορυφόρους του πλανήτη Δία (με την σειρά απόστασής τους από τον Δία), την  Ιώ, Ευρώπη, Γανυμήδης και Καλλιστώ, οι οποίοι ανακαλύφτηκαν από τον Γαλιλαίο Γαλιλέι (1564-1642) το 1610.

Η ανακάλυψη αυτή είναι μια αλήθεια που άλλαξε για πάντα την κατανόησή μας για το σύμπαν.  Όταν ο Γαλιλαίος έστρεψε το τηλεσκόπιό του προς το μέρος του λαμπρού πλανήτη Δία που ήταν γνωστός από την αρχαιότητα, το βράδυ της 7ης Ιανουαρίου 1610, τα έκπληκτα μάτια του αντίκρισαν τρία φωτεινά σημάδια να περιβάλουν τον Δία σαν εξαπτέρυγα ενώ τις αμέσως επόμενες ημέρες τα παρατήρησε να αλλάζουν συνεχώς θέση. Στις 11 Ιανουαρίου ένα τέταρτο αντικείμενο προστέθηκε στα άλλα τρία και τότε ήταν που κατάλαβε ότι επρόκειτο για δορυφόρους που περιφέρονταν γύρω από τον Δία. Μ’ αυτόν τον τρόπο επιβεβαιώθηκε και πρακτικά η Κοπερνίκεια άποψη ενός ηλιοκεντρικού συστήματος (που πρώτος είχε προτείνει ο Αρίσταρχος ο Σάμιος) και το γεγονός ότι η Γη δεν είναι το κέντρο του Σύμπαντος.

«Η μουσική υπόκρουση είναι μια πρωτότυπη σύνθεση του Vangelis», αναφέρει ανακοίνωση της NASA, η οποία έχει συνεργαστεί με τον Έλληνα συνθέτη και στο παρελθόν. O Παπαθανασίου είχε συνθέσει το άλμπουμ Μυθωδία, το οποίο αποτέλεσε το μουσικό θέμα της αποστολής Mars Odyssey το 2001, ενώ το 2003 τιμήθηκε με το Μετάλλιο Δημόσιας Προσφοράς της NASA.

Η λήψη των εικόνων από τις οποίες δημιουργήθηκε το βίντεο ήταν τεχνικός άθλος, δεδομένου ότι το Juno εκτελούσε εκείνη την ώρα δύο στροφές ανά λεπτό -αυτό σήμαινε ότι το σκάφος έπρεπε να λαμβάνει ένα καρέ κάθε φορά που οι κάμερες έφταναν ξανά στην ίδια ακριβώς θέση. Οι κάμερες αυτές είναι σχεδιασμένες να λειτουργούν σε χαμηλό φωτισμό και κανονικά παρακολουθούν τον προσανατολισμό των επιστημονικών οργάνων.

Επανεμφάνιση του λύκου στον Εθνικό Δρυμό της Πάρνηθας μετά από 50 χρόνια

Την επανεμφάνιση του λύκου στον Εθνικό Δρυμό της Πάρνηθας μετά από 50 χρόνια απουσίας του είδους ανακοίνωσε η Περιβαλλοντική Οργάνωση «Καλλιστώ», η οποία δραστηριοποιείται για πάνω από 10 χρόνια στη μελέτη και διατήρηση των μεγάλων σαρκοφάγων στην Ελλάδα.

Η επιβεβαίωση της παρουσίας πραγματοποιήθηκε από την «Καλλιστώ» με εργασίες πεδίου και χρήση ειδικών αυτόματων φωτογραφικών διατάξεων υπέρυθρου, οι οποίες παρέμειναν ενεργές για έξι μήνες και κατόπιν σχετικού αιτήματος για τεχνική βοήθεια από το Δασαρχείο Πάρνηθας τον Σεπτέμβριο του 2014. Οι κάμερες τοποθετήθηκαν από τον δρ. βιολόγο της «Καλλιστώς» Γιώργο Ηλιόπουλο και τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν αφορούν την παρουσία μιας αγέλης λύκων 7-8 ατόμων. Τα αποτελέσματα κοινοποιήθηκαν στο Δασαρχείο Πάρνηθας και τον Φ.Δ. Πάρνηθας προς ενημέρωσή τους τον Σεπτέμβρη του 2015, αλλά και τον Οκτώβρη του 2015 μετά από επικαιροποίηση.

Η επανάκαμψη του λύκου στην περιοχή της Πάρνηθας και την ευρύτερη περιοχή ερμηνεύεται αποκλειστικά και μόνο με την διαδικασία της φυσικής επαναποίκισης από άτομα του είδους σε διασπορά, η οποία έχει ξεκινήσει εδώ και δύο τουλάχιστον δεκαετίες, με την σταδιακή επανεμφάνιση λύκων σε περιοχές της πρότερης κατανομής του είδους στην Στερεά Ελλάδα.

Όπως σημειώνει η «Καλλιστώ», η φυσική δάσωση σε μεγάλες εκτάσεις της ημιορεινής και ορεινής ζώνης, που ακολούθησαν την σταδιακή εγκατάλειψη της υπαίθρου και την ορθολογικότερη διαχείριση των δασών, η βελτίωση του νομικού καθεστώτος προστασίας του λύκου και της αρκούδας και η επανάκαμψη των οπληφόρων, όπως ο αγριόχοιρος και το ζαρκάδι στην Ηπειρωτική Ελλάδα και το ελάφι στον Ε.Δ Πάρνηθας, αποτέλεσαν τις βασικότερες αιτίες για την σταδιακή επανάκαμψη του είδους σε περιοχές όπου είχε παλιότερα εξαφανισθεί.

Παρόμοια τάση επανάκαμψης των μεγάλων σαρκοφάγων θηλαστικών (αρκούδα, λύκος, λύγκας, αδηφάγος), αναφέρει η περιβαλλοντική οργάνωση, καταγράφεται πλέον σε ολόκληρη της Ευρώπη, σύμφωνα με τα αποτελέσματα σχετικής έρευνας που δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2014 στο επιστημονικό περιοδικό Science1 και στην οποία συμμετείχε και η «Καλλιστώ», παρέχοντας δεδομένα παρουσίας για τον λύκο και την αρκούδα στην Ελλάδα. Σημαντικότερες αιτίες της παρατηρούμενης επανάκαμψης αποτελούν η βελτίωση και αποκατάσταση των βιοτόπων τους και η θεσμοθέτηση ενός ικανού Ευρωπαϊκού νομικού πλαισίου προστασίας και διαχείρισής τους.

Για την διαχείριση αυτής της επανάκαμψης η Ε.Ε. σύστησε τον Ιούνιο 2014 την «Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα για την Συνύπαρξη Ανθρώπων και Μεγάλων Σαρκοφάγων». Η «Καλλιστώ» έχει επιλεγεί από την Ε.Ε. μαζί με την Γερμανική εταιρεία συμβούλων adelphi για την τεχνική υποστήριξη του έργου της Πλατφόρμας2.

Η παρουσία του λύκου στον Ε.Δ. Πάρνηθας, όπως εξάλλου ισχύει και στο σύνολο της κατανομής του είδους στην Ευρώπη, δεν αποτελεί απειλή για τους περιπατητές της Πάρνηθας, καθώς οι λύκοι φοβούνται τον άνθρωπο, τονίζει η περιβαλλοντική οργάνωση, ωστόσο σημειώνει ότι η παρουσία του είδους στην περιοχή μπορεί να συνοδευτεί από ζημιές στο κτηνοτροφικό κεφάλαιο. Στην περίπτωση αυτή, πρέπει να υπάρξει σχετική μέριμνα για την ενίσχυση των μεθόδων φύλαξης και προστασίας των κοπαδιών, όπως επισημαίνει η περιβαλλοντική οργάνωση. Προτείνει δε, ως δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα της απαιτούμενης ενίσχυσης, την τοποθέτηση ηλεκτροφόρου περίφραξης γύρω από τις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις και τη χρήση καλών σκύλων φύλαξης κοπαδιών.

Σημειώνεται ότι ο λύκος, ως ανώτερος θηρευτής, αναμένεται να επιδράσει θετικά στο οικοσύστημα της Πάρνηθας και στον αυτόχθονα πληθυσμό του ελαφιού, σημειώνει η Καλλιστώ, τονίζοντας ότι η αλληλεπίδραση των δύο ειδών πρέπει να παρακολουθείται συστηματικά.

Αφύλακτοι οι θησαυροί Natura στην Ελλάδα

Σήμα κινδύνου για τις προστατευόμενες περιοχές της Ελλάδας κρούουν περιβαλλοντικές οργανώσεις. Οπως υποστηρίζουν, η ελληνική φύση έχει αφεθεί στην τύχη της, όταν την ίδια στιγμή νομοσχέδια και κρατικές πρωτοβουλίες την υποβαθμίζουν περαιτέρω.

Ανύπαρκτη είναι η φύλαξη στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου, σύμφωνα με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις

Σπάνια είδη απειλούνται, οι φορείς διαχείρισης υπολειτουργούν, ενώ το 70% των περιοχών Natura, για τις οποίες δεν έχει οριστεί σχήμα διαχείρισης, είναι εγκαταλειμμένες στην τύχη τους.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις οργανώσεις Αρκτούρος, Αρχέλων, Δίκτυο Μεσόγειος SOS, Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών, Καλλιστώ, ΜOm και WWF:

• Στη Ζάκυνθο: Παραμένουν αφύλακτες οι σημαντικότερες παραλίες ωοτοκίας της χελώνας Καρέτα Καρέτα στη Μεσόγειο. Ο φορέας διαχείρισης του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου δεν μπορεί να πληρώσει τους φύλακες που επιτηρούν τις δραστηριότητες κατά την περίοδο ωοτοκίας.
• Στο Ρέθυμνο: Η ωοτοκία της Καρέτα Καρέτα μειώνεται λόγω της τουριστικής δραστηριότητας.
• Στον Κυπαρισσιακό κόλπο: Σχέδια οικοδομικής και τουριστικής ανάπτυξης απειλούν τη δεύτερη σημαντικότερη παραλία ωοτοκίας χελώνας στη Μεσόγειο.
• Στον Σχινιά, ο φορέας διαχείρισης δήλωσε αδυναμία να προστατεύσει αποτελεσματικά το πευκοδάσος και αναγκάστηκε να αποκλείσει την πρόσβαση όλων των τροχοφόρων για συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα.
• Στο Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου συνεχίζεται η εκτροπή του Αώου χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι επιπτώσεις στην προστατευόμενη περιοχή και η διατήρηση του ποταμού.

Σποράδες

• Στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου Βορείων Σποράδων η φύλαξη είναι ανύπαρκτη, παρότι συνιστά μία από τις σημαντικότερες περιοχές παγκοσμίως για την απειλούμενη με εξαφάνιση μεσογειακή φώκια. Ανεξέλεγκτες πιέσεις υφίστανται οι πληθυσμοί της και στην υπόλοιπη Ελλάδα, παρότι η χώρα μας έχει την ευθύνη για το 90% του ευρωπαϊκού πληθυσμού της Μονάχους Μονάχους.

Από την πλευρά τους, οι εργαζόμενοι στους Φορείς Διαχείρισης καταγγέλλουν ότι η χώρα μας έχει «τη θλιβερή παγκόσμια πρωτιά να μιλά για διαχείριση προστατευόμενων περιοχών χωρίς την ύπαρξη τακτικού προσωπικού και τη χρηματοδότηση από τακτικό προϋπολογισμό», απασχολώντας «συμβασιούχους ορισμένου χρόνου, απλήρωτους για μεγάλο χρονικό διάστημα». Παράλληλα, επισημαίνουν ότι οι καταργήσεις και συγχωνεύσεις των φορέων διαχείρισης που προωθούνται θα ανοίξουν τον δρόμο για την ολοκληρωτική καταστροφή της ελληνικής βιοποικιλότητας.

Κατερίνα Ροββά