Κυριακή 15 Μαΐου 2016

Ανιχνευτής ψάχνει για ενδείξεις ύπαρξης ενός «γειτονικού» παράλληλου σύμπαντος


Σημάδια που θα «πρόδιδαν» την παρουσία ενός «γειτονικού» παράλληλου σύμπαντος, αναζητούν φυσικοί από το βελγικό Πανεπιστήμιο της Ναμίρ, σε συνεργασία με συναδέλφους τους από το πανεπιστήμιο της Γκρενόμπλ στη Γαλλία. Γι’ αυτό τον σκοπό, η ομάδα έχει εγκαταστήσει στην Γκρενόμπλ έναν ανιχνευτή νετρονίων, ο οποίος από τις ιδιότητες αυτών των στοιχειωδών σωματιδίων θα μπορούσε να επαληθεύσει, όπως υποστηρίζουν οι επιστήμονες, την ύπαρξη του παράλληλου «κόσμου» που βρίσκεται πλησιέστερα στο δικό μας σύμπαν.
 Στο «στόχαστρο» της ομάδας βρίσκεται η κοσμολογική υπόθεση που προέκυψε από τη Θεωρία-Μ, μία θεωρία που προσπαθεί να «συμφιλιώσει» την κβαντομηχανική με τη Γενική Σχετικότητα υποστηρίζοντας πως υπάρχουν περισσότερες διαστάσεις από τις τέσσερις για τον χώρο και τη μία για τον χρόνο, με τις οποίες είμαστε όλοι εξοικειωμένοι.
 Από τη Θεωρία-Μ προκύπτει πως το ίδιο το σύμπαν μας ίσως είναι μία τετραδιάστατη οντότητα («βράνη») που «επιπλέει» σε έναν πενταδιάστατο υπερχώρο, με τον ίδιο τρόπο που στην καθημερινότητά μας ένα δισδιάστατο φύλλο χαρτιού υπάρχει στον τρισδιάστατο συμβατικό χώρο. Και μάλιστα, σε αυτό τον υπερχώρο «συγκατοικεί» με άλλες ανάλογες τετραδιάστες οντότητες («βράνες»), δηλαδή παράλληλα σύμπαντα.
 Με βάση το παραπάνω μοντέλο, τα παράλληλα σύμπαντα απέχουν κατά μια συγκεκριμένη απόσταση μέσα σε αυτόν τον υπερχώρο, ενώ δεν ανταλλάσσουν σωματίδια, αφού αυτά δεν μπορούν να κινηθούν στην πέμπτη διάσταση. Επομένως, ο μόνος τρόπος που αλληλεπιδρούν οι βράνες είναι η βαρύτητα, η οποία δρα στον υπερχώρο.
 Όμως η γαλλοβελγική ομάδα υποστηρίζει πως, αν και όντως τα σωματίδια μίας βράνης είναι κατά κανόνα εγκλωβισμένα σε αυτήν, λόγω ενός φαινομένου της κβαντομηχανικής («φαινόμενο σήραγγας»), ένας πολύ μικρός αριθμός θα πρέπει να μπορούν να «διαφύγουν» από το σύμπαν τους στην πλησιέστερη βράνη. Μάλιστα, πρώτα σε αυτές τις «αποδράσεις» είναι τα νετρόνια, τα οποία δεν έχουν φορτίο και επομένως δεν υπόκεινται σε ηλεκτρομαγνητικές αλληλεπιδράσεις.
 Ο ανιχνευτής του πειράματος βρίσκεται λίγα μέτρα από τον ερευνητικό πυρηνικό αντιδραστήρα του Ινστιτούτου Laue-Langevin (ILL) στην Γκρενόμπλ, καταγράφοντας τα νετρόνια που παράγονται από τις πυρηνικές διασπάσεις. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα περισσότερα νετρόνια παραμένουν παγιδευμένα στη «βράνη» μας, ξεκινώντας από τον αντιδραστήρα και καταλήγοντας στον ανιχνευτή.
 Ωστόσο, με βάση την υπόθεσή τους, ένας πολύ μικρός αριθμός των σωματιδίων του αντιδραστήρα «δραπετεύουν» στο πλησιέστερο παράλληλο σύμπαν και μετά επιστρέφουν ξανά στον «κόσμο» μας. Έτσι αυτή η πρόσκαιρη «απόδραση» θα επηρεάσει την κυματοσυνάρτησή τους και επομένως τις ιδιότητές τους.

Δευτέρα 25 Απριλίου 2016

Παράξενα του χρόνου: Στο κέντρο της Γης, το ρολόι πάει 2,5 χρόνια πίσω

Στο κέντρο της Γης, το ρολόι πάει 2,5 χρόνια πίσω
To πρόσωπο της Γης είναι πιο γερασμένο από τον εσωτερικό της κόσμο 
 
 
Ώρχους, Δανία
Τι ώρα είναι; Η απάντηση ποικίλλει ανάλογα με το βάθος: λόγω της Γενικής Σχετικότητας του Αϊνστάιν, το κέντρο της Γης είναι 2,5 χρόνια νεότερο από το έδαφος που πατάμε, δείχνουν οι τελευταίοι υπολογισμοί.

Όπως προέβλεψε πριν από έναν αιώνα ο Άλμπερτ Αϊνστάιν, ο χρόνος τρέχει πιο αργά όταν η δύναμη της βαρύτητας μεγαλώνει. Και αυτό σημαίνει ότι στην κορυφή ενός βουνού ο χρόνος κυλά πιο γρήγορα από ό,τι στη βάση του, αφού η απόσταση της κορυφής από το κέντρο του πλανήτη είναι μεγαλύτερη και η βαρύτητα μικρότερη.

Το φαινόμενο έχει επιβεβαιωθεί πειραματικά και πρέπει μάλιστα να λαμβάνεται υπόψη στο σύστημα GPS -ο χρόνος κυλά πιο γρήγορα για τους δορυφόρους του συστήματος, και αν αυτή η διαφορά δεν λαμβανόταν υπόψη η απόκλιση στο γεωγραφικό στίγμα θα έφτανε τα πολλά χιλιόμετρα ανά ημέρα.

Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές της τελευταίας μελέτης, τη δεκαετία του 1960 ο αμερικανός κβαντικός φυσικός Ρίτσαρντ Φέινμαν είχε υπολογίσει ότι η χρονική απόκλιση ανάμεσα στην επιφάνεια και τον πυρήνα της Γης ήταν μία με δύο ημέρες.

Ο Δρ Ούλριχ Ούγκερχοφ του Πανεπιστημίου του Ώρχους στη Δανία είχε τη σωφροσύνη να διασταυρώσει την εκτίμηση του Φέινμαν πριν την συμπεριλάβει σε ένα σύγγραμμα που συνέτασσε για τους προπτυχιακούς φοιτητές του.

Υπολόγισε έτσι τη διαφορά στο βαρυτικό δυναμικό -ένα μέτρο του έργου που παράγει η βαρύτητα μετακινώντας ένα σώμα προς τα κάτω- ανάμεσα στο κέντρο και την επιφάνεια του πλανήτη. Οι υπολογισμοί έδειξαν ότι, για κάθε δευτερόλεπτο που περνάει στην επιφάνεια, ο χρόνος στο κέντρο της Γης υπολείπεται κατά 3 x 10-10 δευτερόλεπτα.

Στα τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια που έχουν περάσει από τον σχηματισμό του πλανήτη, η σωρευτική διαφορά φτάνει περίπου τον ενάμισι χρόνο.

Αυτό, όμως, ισχύει μόνο αν θεωρήσει κανείς ότι η Γη είναι ομοιογενής. Στην πραγματικότητα δεν είναι, αφού ο πυρήνας του πλανήτη αποτελείται κυρίως από σίδηρο και έχει μεγαλύτερη πυκνότητα από τον μανδύα και τον φλοιό. Λαμβάνοντας υπόψη αυτούς τους παράγοντες, οι οποίοι επηρεάζουν το βαρυτικό πεδίο, ο Ούγκερχοφ καταλήγει στην εκτίμηση ότι ένα ρολόι στο κέντρο του πυρήνα θα πήγαινε 2,5 χρόνια πίσω σε σχέση με ένα ρολόι στην επιφάνεια της θάλασσας.

Στην περίπτωση του γιγάντιου Ήλιου, προσθέτει ο ερευνητής, η χρονική διαφορά ανάμεσα στο κέντρο και την επιφάνεια είναι ακόμα μεγαλύτερη, γύρω στα 40.000 χρόνια.

Παραμένει πάντως ασαφές αν ο Ρίτσαρντ Φέινμαν έκανε λάθος στις πράξεις, ή αν η εκτίμησή του μεταφέρθηκε αλλοιωμένη από «χρόνια» σε «μέρες» από άλλους επιστήμονες.

Όπως επισημαίνει ο Ούγκερχοφ στο περιοδικό New Scientist, «θα πρέπει κανείς να είναι πάντα προσεκτικός και να διασταυρώνει τα λεγόμενα ακόμα και των διάσημων ανθρώπων».

Η μελέτη του είναι διαθέσιμη στην υπηρεσία προδημοσίευσης arXiv.

Επιμέλεια: Βαγγέλης Πρατικάκης
Newsroom ΔΟΛ

Τετάρτη 20 Απριλίου 2016

Η NASA παρουσιάζει: To Βόρειο Σέλας σε κινηματογραφική ποιότητα UHD

Ουάσινγκτον
Την τελευταία λέξη της τεχνολογίας όσον αφορά την ποιότητα της εικόνας χρησιμοποίησε η NASA για να δημιουργήσει μια σειρά από νέα βίντεο. Το πρώτο από αυτά δείχνει το Βόρειο Σέλας όπως το έχουν καταγράψει οι κάμερες του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού.

Τα βίντεο είναι τεχνολογίας Ultra High Definition η οποία προσφέρει μέγιστη καθαρότητα εικόνας, ακόμη περισσότερες λεπτομέρειες, μεγαλύτερη γκάμα χρωμάτων, πιο έντονο δυναμικό contrast και ομαλότερα frame rates. Ουσιαστικά το «Ultra High Definition» είναι μία παραλλαγή του 4Κ κινηματογραφικού στάνταρ, της ποιότητας εικόνας δηλαδή που προσφέρεται στο σύγχρονο σινεμά.

Παρασκευή 15 Απριλίου 2016

Τι κρύβει το μυστήριο με την τεράστια πέτρινη μπάλα; Εξωγήινοι ή απομεινάρι ενός αρχαίου πολιτισμού;

Τι κρύβει το μυστήριο με την τεράστια πέτρινη μπάλα; Εξωγήινοι ή απομεινάρι ενός αρχαίου πολιτισμού;  - Media
Μια τεράστια πέτρα. Ολοστρόγγυλη και καλοσμιλευμένη σαν από ανθρώπινο χέρι που ανακάλυψε ένας αρχαιολόγος στη Βοσνία, έχει διχάσει την επιστημονική κοινότητα.
Θυμάστε την πρώτη ταινία του Ιντιάνα Τζόουνς όπου ξαφνικά μέσα σε έναν πανάρχαιο ναό, αρχίζει να τον κυνηγά μια τεράστια πέτρινη μπάλα για να τον λιώσει; Κάτι παρόμοιο ανακάλυψε θαμμένο στο έδαφος, ένας αρχαιολόγος από τη Βοσνία, ο Σαμ Οσμανάγκιτς.

Ο αρχαιολόγος πριν λίγες εβδομάδες βρισκόταν βαθιά χωμένος στο δάσος Πουντουνάβλιγιε, όταν είδε κάτι που του κίνησε το ενδιαφέρον. Ανάμεσα σε καφετιά πεσμένα φύλλα είδε κάτι να εξέχει. Κοίταξε καλύτερα και διαπίστωσε πως πρόκειται για το μέρος που εξέχει, από μια θαμμένη μπάλα!
Επέστρεψε στον χώρο με συνεργείο και έσκαψε γύρω γυρω. Ύστερα από λίγες ημέρες αποκάλυψε μια τεράστια πέτρινη μπάλα. Για την ακρίβεια την μεγαλύτερη πέτρινη μπάλα που έχει βρεθεί στον κόσμο. Και για να είμαστε ακόμη περισσότερο ακριβείς η μπάλα αυτή δεν έχει βγει ολόκληρη στην επιφάνεια παρά μόνο ένα μεγάλο μέρος της.

Η ακτίνα της ξεπερνά το 1,5 με 1,8 μέτρα. Στο εσωτερικό της αλλά και η βάση του πετρώματος από το οποίο αποτελείται έχει τεράστια περιεκτικότητα σε σίδηρο και οι υπολογισμοί του αρχαιολόγου λένε πως το βάρος της όταν βγει ολόκληρη στην επιφάνεια θα φτάνει τους 30 τόνους.
Ο Οσμανάγιτς εκφράζει τη θεωρία πως πρόκειται για απομεινάρια ενός πανάρχαιου και εξελιγμένου πολιτισμού που για κάποιο λόγο εξαφανίσθηκε και όπως λέει ο ίδιος: «Θα αποδείξει πως στη Νότια Ευρώπη κατοικούσε ένας υψηλής στάθμης αρχαίος πολιτισμός. Η πέτρα αυτή είναι τόσο τέλεια που έχει γίνει μόνο με τη βοήθεια μηχανημάτων που αγνοούμε. Είναι απομεινάρι από το μακρινό παρελθόν.»

Οι ισχυρισμοί του πάντως δεν πείθουν όλους τους επιστήμονες. Ο καθηγητής του πανεπιστημίου του Μάντσεστερ Μάντι Έντουαρντς, εικάζει ότι ο συγκεκριμένος βράχος θα μπορούσε να σχηματιστεί από μια καθίζηση χιλιάδων ετών μέσα στη γη, από φυσικό μεταλλικό τσιμέντο. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Αρχαιολόγων Άντονι Χάρντινγκ προσδιορίζει επίσης πως μπορεί να δημιουργήθηκε κατά την εποχή του χαλκού, ή λίγο αργότερα, κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο, ή ακόμη και κατά τον Μεσαίωνα, από ανθρώπινα χέρια. Μένει μόνο να βγει ολόκληρη η πέτρα από το έδαφος για να μπορέσουν οι επιστήμονες να εργασθούν επάνω της και να εξάγουν τα συμπεράσματα τους.