Το μεγαλύτερο ηφαίστειο στην Ισλανδία ετοιμάζεται να εκραγεί, απειλώντας την Ευρώπη

Tο Μπάρδαρμπουνγκα, το μεγαλύτερο ηφαίστειο στην Ισλανδία, ετοιμάζεται να εκραγεί, απειλώντας την Ευρώπη με ένα τεράστιο σύννεφο τέφρας, επηρεάζοντας τα ταξίδια, την ποιότητα του αέρα και τη γεωργία.
Εγκλωβισμένο κάτω από παγετώνα, το ηφαίστειο ύψους 2.000 μέτρων έχει πληγεί από τέσσερις σεισμούς την προηγούμενη εβδομάδα, με τον ισχυρότερο να έχει ένταση 4,7 στην κλίμακα Ρίχτερ.
«Ο λόγος για τους σεισμούς σε αυτό το μέρος είναι ότι το ηφαίστειο διαστέλλεται, δηλαδή η πίεση του μάγματος στο θάλαμο του μάγματος αυξάνεται», δήλωσε ο σεισμολόγος Παλ Έιναρσον σε βρετανικά μέσα. «Αυτό συμβαίνει από τότε που η τελευταία έκρηξη σταμάτησε τον Φεβρουάριο του 2015», πρόσθεσε.
Η τελευταία έκρηξη στο Μπάρδαρμπουνγκα, το 2014, ήταν η μεγαλύτερη στην Ευρώπη τα τελευταία 240 χρόνια. Αν και η έκρηξη δεν επηρέασε τα ταξίδια, επηρέασε αρνητικά την ποιότητα του αέρα σε όλη την Ευρώπη. Πριν από μερικά χρόνια, το 2010, οι εκρήξεις του ηφαιστείου Εϊγιαφιαλαγιόκουλ της Ισλανδίας εξάπλωσαν ένα τεράστιο σύννεφο τέφρας, το οποίο προκάλεσε τεράστιες διαταραχές στις μετακινήσεις σε όλη την Ευρώπη. Κατά τη διάρκεια των σχετικά μικρών εκρήξεων, 20 χώρες έκλεισαν τον εναέριο χώρο τους για εμπορικές πτήσεις, ενώ δέκα εκατομμύρια ταξιδιώτες επηρεάστηκαν.
Αν και οι πρόσφατοι σεισμοί είναι σημάδια μιας μελλοντικής ηφαιστειακής έκρηξης, αυτό δεν σημαίνει ότι η έκρηξη είναι θα συμβεί άμεσα. «Το ηφαίστειο προετοιμάζεται σίγουρα για την επόμενη έκρηξη, που μπορεί να συμβεί μέσα στα επόμενα χρόνια», δήλωσε ο Έιναρσον.
«Οι σεισμοί της περασμένης εβδομάδας είναι απλώς τα συμπτώματα αυτής της διαδικασίας, δεν προκαλούν την έκρηξη του ηφαιστείου», πρόσθεσε. Ωστόσο, οι αρχές οφείλουν να λάβουν προληπτικά μέτρα καθώς η σύνδεση του ηφαιστείου με τον παγετώνα σημαίνει ότι θα υπάρξει έκρηξη υδρατμών μαζί με το σύννεφο ηφαιστειακής τέφρας, προκαλώντας προβλήματα σε μεγαλύτερο εύρος και χρόνο από την έκρηξη του Εϊγιαφιαλαγιόκουλ το 2010.

Λιγότερο κρέας καλύτερο για όλους...

Η ποσότητα και η συχνότητα με την οποία σήμερα τρώμε κρέας και αλλαντικά έχουν πλέον χτυπήσει κόκκινο. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μάλιστα ανακοίνωσε ότι κατατάσσει το επεξεργασμένο κρέας στα καρκινογόνα και το κόκκινο κρέας στα «πιθανώς καρκινογόνα» (όπως το Glyphosate του Roundup).
Υπάρχει λύση; Φυσικά, και μάλιστα είναι φυσική: τρώμε περισσότερα φρέσκα φρούτα και λαχανικά (εποχικά και τοπικά) και μειώνουμε την εβδομαδιαία κατανάλωση κρέατος και αλλαντικών τουλάχιστον στο μισό (για αρχή).
Ακόμα όμως και αν δεν υπήρχαν οι λόγοι υγείας ή οι ηθικοί λόγοι (άθλιες συνθήκες εκτροφής, καταπάτηση δικαιωμάτων ζώων, βιομηχανικός σταβλισμός, κοκ), η μείωση της κατανάλωσης του κρέατος επιβάλλεται και από σοβαρότατους περιβαλλοντικούς λόγους: κατασπατάληση φυσικών πόρων, ρύπανση νερού και εδάφους, επιδείνωση κλιματικών αλλαγών, κοκ.

Ξέρεις ότι:

Διαβάστε τη συνέχεια...

Η Γη ανεβάζει «πυρετό» ταχύτατα

Eίναι πολύ πιθανό ότι η θερμοκρασία του πλανήτη μας θα ξεπεράσει το θεωρούμενο ως όριο ασφαλείας των δύο βαθμών Κελσίου στη διάρκεια του αιώνα μας, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική μελέτη.

Η πιθανότητα, η θερμοκρασία να αυξηθεί από δύο έως πέντε βαθμούς Κελσίου έως το 2100, εκτιμάται στο 90%. Η κλιματική αλλαγή και η συνακόλουθη ατμοσφαιρική ρύπανση θα «φέρουν» 60.000 παραπάνω πρόσθετους θανάτους έως το 2030 και 260.000 έως το 2100, σύμφωνα με μια άλλη διεθνή μελέτη.

Ακόμη κι αν οι άνθρωποι κατάφερναν να σταματήσουν άμεσα και ολοκληρωτικά όλες τις εκπομπές «αερίων του θερμοκηπίου», η Γη θα συνέχιζε να «ανεβάζει πυρετό» έως το τέλος του τρέχοντος αιώνα, σύμφωνα με τις νέες δυσοίωνες εκτιμήσεις.

Αν συνεχισθεί ο σημερινός ρυθμός εκπομπών αερίων για τα επόμενα 15 χρόνια, τότε το πιθανότερο είναι ότι η θερμοκρασία του πλανήτη μας θα έχει αυξηθεί κατά 1,5 βαθμούς έως τότε (2032), σύμφωνα με τους ερευνητές του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον, με επικεφαλής τον καθηγητή στατιστικής 'Αντριαν Ράφτερι, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό για θέματα κλιματικής αλλαγής «Nature Climate Change».

Η συμφωνία του Παρισιού που υπέγραψαν πέρυσι 195 χώρες, καλεί τη διεθνή κοινότητα να πάρει μέτρα, ώστε να μην αυξηθεί η παγκόσμια θερμοκρασία έως το 2100 πάνω από δύο βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδά της.

Όμως, όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο, η νέα μελέτη θεωρεί πολύ δύσκολο να επιτευχθεί αυτό, ακόμη κι αν - πράγμα απολύτως απίθανο - ξαφνικά όλες οι χώρες σταματούσαν μέσα στο 2017 να εκπέμπουν άλλον άνθρακα στην ατμόσφαιρα.

Οι ερευνητές δίνουν πιθανότητα μόνο 5% η άνοδος της θερμοκρασίας της Γης να μην ξεπεράσει έως το 2100 τους δύο βαθμούς σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Ενώ υπολογίζουν μόνο στο 1% την πιθανότητα να περιορισθεί κάτω από 1,5 βαθμούς η άνοδος της παγκόσμιας θερμοκρασίας έως το τέλος του αιώνα μας.

2 Αυγούστου, η ανθρωπότητα ζει με «πίστωση» από τον πλανήτη...

Aπό την Τετάρτη 2 Αυγούστου, ήδη έχουμε καταναλώσει όλους τους φυσικούς πόρους που ο πλανήτης μας μπορεί να παράξει μέσα σε ένα έτος.
Αυτή η δυσοίωνη μέρα, του «ξεπεράσματος της Γης», κάθε χρόνο επέρχεται όλο και πιο νωρίς. Φέτος,  2 Αυγούστου, δηλαδή μόλις σε επτά μήνες, όλοι οι φυσικοί πόροι που η Γη μας μπορεί να παράξει σε ένα έτος έχουν καταναλωθεί. Για το υπόλοιπο του έτους 2017, για να συνεχίσουμε να τρώμε, να πίνουμε και να θερμαινόμαστε, ή για τις μετακινήσεις μας, θα πρέπει να υπερεκμεταλλευθούμε τα οικοσυστήματα του πλανήτη και να θέσουμε σε κίνδυνο την δυνατότητα ανανέωσης κι αναπαραγωγής τους.
Τούτη η «μέρα του ξεπεράσματος της Γης» (“Earth overshoot day") υπολογίζεται κάθε χρόνο από το διεθνές ερευνητικό ίδρυμα Global Footprint Network, με έδρα το Όκλαντ της Καλιφόρνιας. Με βάση 15.000 δεδομένα που έχουν συλλεγεί από τον ΟΗΕ, το ίδρυμα υπολογίζει το οικολογικό αποτύπωμα του ανθρώπου. Ουσιαστικά μετρά την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της Γης, με γνώμονα την βιο-ικανότητα του πλανήτη, δηλαδή τη δυνατότητά του να ανανεώνει τις πηγές του και να απορροφά τα αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς αυτούς, η κατανάλωση όλης της ανθρωπότητας ξεπερνά το 70% των διαθέσιμων πηγών. Με άλλα λόγια χρειάζεται το ισοδύναμο ενός 1,7 του πλανήτη μας για να ικανοποιήσει τις ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου.
Το έλλειμμα τούτο σε πηγές παράγεται διότι κόβουμε δέντρα με ρυθμό πολύ μεγαλύτερο από αυτόν που απαιτείται για να μεγαλώσουν, ψαρεύουμε πολύ πιο περισσότερα ψάρια από τις θάλασσες απ’ όσα γεννιούνται κάθε χρόνο, και εκλύουμε πολύ περισσότερο άνθρακα στην ατμόσφαιρά μας απ' όσον τα δάση κι οι ωκεανοί μας δύνανται να απορροφήσουν. Οι επιπτώσεις αυτής της υπερκατανάλωσης ήδη είναι αισθητές: αποψίλωση δασών, ελάττωση της βιοποικιλότητας, λειψυδρίες, οξίνιση των ωκεανών, εδαφικές διαβρώσεις, υπερσυσσώρευση απορριμμάτων, ή αύξηση της συγκέντρωσης διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Όλα τούτα τα αρνητικά φαινόμενα επηρεάζουν σχεδόν το σύνολο του πλανήτη μας.

Eνώ έως το 1961, η Γη παρήγαγε περισσότερο φυσικό πλούτο, με το ένα τέταρτο των πηγών της να μην έχουν καταναλωθεί, ο πλανήτης άρχισε να γίνεται ελλειμματικός στις αρχές του 1970. Η ημέρα ξεπεράσματος των δυνατοτήτων του έχει αρχίσει να εμφανίζεται όλο και πιο νωρίς. Το 1985 η ημερομηνία αυτή έπεφτε στις 5 Νοεμβρίου, το 1998 κατέβηκε στην 1η Οκτωβρίου, και το 2009 ακόμη περισσότερο, στις 20 Αυγούστου. Εάν διατηρηθεί ο ρυθμός τούτος, το 2030 θα έχουμε ανάγκη από δύο πλανήτες για να καλύψουν τις ανάγκες μας.
Αιτία;
Η δημογραφική αύξηση, καθώς και ο όλο και πιο λαίμαργος σε κατανάλωση φυσικών πηγών τρόπος ζωής μας, που βασίζεται όλο και περισσότερο στην ενέργεια από ορυκτά καύσιμα (άνθρακας, πετρέλαιο, φυσικό αέριο).
Ωστόσο, δεν είναι όλοι οι άνθρωποι εξίσου υπεύθυνοι για τούτη την καταστροφή. Τον τρόπο ζωής των Αυστραλών, ή των Αμερικανών, χρειάζονται πάνω από πέντε πλανήτες για να τον συντηρήσουν. Οι Γάλλοι έχουν ανάγκη από τρεις, ενώ οι Κινέζοι από 2,1, πολύ παραπάνω από την λιτότητα των Ινδών (0,6).
Αντίστοιχα, σε σχέση με τις εθνικές φυσικές πηγές, η Ιαπωνία θα είχε ανάγκη από επτά φορές τη χώρα τους για να ικανοποιήσει τις τρέχουσες καταναλωτικές ανάγκες της, η Ιταλία κι η Βρετανία τέσσερις φορές. Συνολικά, το οικολογικό αποτύπωμα των ανεπτυγμένων χωρών είναι πέντε φορές μεγαλύτερο από εκείνο των φτωχών κρατών.
Πώς θα μπορέσουμε να αναστρέψουμε αυτήν την τάση; Καταρχήν, περιορίζοντας τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, που μόνον αυτά αποτελούν το 60% του παγκόσμιου οικολογικού αποτυπώματος.
Για να μπορέσουμε να διατηρήσουμε την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω των δύο βαθμών Κελσίου -όπως προβλέπουν οι στόχοι της Συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα, που υπογράφηκε τον Δεκέμβριο του 2015 - η ανθρωπότητα, όπως τονίζουν οι ειδικοί, θα πρέπει να απελευθερωθούμε από τα ορυκτά καύσιμα πριν από το 2050.
Τα μέτρα είναι γνωστά, είτε πρόκειται για την επιβολή οροφής και κατόπιν μείωση της παραγωγής των σταθμών ενέργειας με βάση τον άνθρακα, την ταχύτερη ανάπτυξη ανανεώσιμων μορφών ενέργειας, ή βελτίωση της ενεργειακής αποτελεσματικότητας. Η μείωση των εκλύσεων άνθρακα κατά 50% θα μας επέτρεπε την μετάθεση της 'ημέρας ξεπεράσματος της Γης' κατά τρεις μήνες.

'Αλλη μία παράμετρος είναι η μείωση του διατροφικού αποτυπώματος. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τον τερματισμό της αποψίλωσης των δασών, τη μείωση των προϊόντων ζωϊκής προέλευσης και την στροφή προς πιο αειφόρους τρόπους παραγωγής, όπως τα βιολογικά προϊόντα, την αγρο-οικολογία, προειδοποιούν οι ειδικοί.
Πάντως, τόσο το Global Footprint Network, όπως κι η οικολογική οργάνωση WWF, διαβλέπουν αισιόδοξα σημάδια στον ορίζοντα. Σχετικά, το οικολογικό αποτύπωμα ανά κάτοικο των ΗΠΑ έχει μειωθεί κατά 20% από το 2005 (έτος που είχε φθάσει στο υψηλότερο σημείο του) έως; το 2013 (τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία), χάρις στη μείωση της εκπομπής αερίων άνθρακα και παρά την οικονομική ανάκαμψη. Κατά τ' αυτά, η παραδοσιακά παρουσιάζουσα το μεγαλύτερο εθνικό οικολογικό αποτύπωμα, Κίνα, αναπτύσσει μαζικά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ενώ την ίδια ώρα έχει μειώσει την εσωτερική κατανάλωση άνθρακα--και παρά την κατασκευή νέων σταθμών ενέργειας με βάση το ορυκτό αυτό.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Le Monde