Εξπέρ στη φυσική: Πώς το ηλεκτροφόρο χέλι ανεβάζει το βολτάζ

Το ηλεκτροφόρο χέλι, με μήκος που φτάνει τα 2 μέτρα, επιτίθεται με εκκενώσεις των 600 volt   (Φωτογραφία:  CC BY-SA 2.0 ) 

Νάσβιλ, Τενεσί

Το ηλεκτροφόρο χέλι παίρνει άριστα στη φυσική, αφού γνωρίζει ότι μπορεί να αυξάνει την τάση φέρνοντας τον θετικό πόλο πιο κοντά στον αρνητικό. Το μόνο που χρειάζεται να κάνει είναι να κουλουριαστεί γύρω από τη λεία του.

Το ηλεκτροφόρο χέλι, με την ταιριαστή επιστημονική ονομασία ηλεκτροφόρος ο ηλεκτρικός (Electrophorus electricus), ζει στο λασπώδη βυθό των ποταμών του Αμαζονίου και του Ορινόκο στη Νότιο Αμερική. Στην πραγματικότητα δεν είναι χέλι, αφού ανήκει στην διαφορετική ομάδα των μαχαιρόψαρων.

Το παράξενο ζώο είναι διάσημο για τις ηλεκτρικές εκκενώσεις που χρησιμοποιεί τόσο για να ακινητοποιεί τη λεία του όσο και για να αμύνεται από εχθρούς. Το βασικό ηλεκτρικό του όργανο είναι μια σειρά χιλιάδων νευρικών κυττάρων κατά μήκος του σώματός του, το οποίο μπορεί να φτάσει τα 2 μέτρα.

Όπως συμβαίνει σε όλα τα ζώα, τα νευρικά κύτταρα ρυθμίζουν προσεκτικά τη διέλευση ιόντων όπως το νάτριο. Στο ηλεκτροφόρο χέλι, τα κύτταρα μπορούν να ανοίγουν συγχρονισμένα και απότομα τη ροή ιόντων, δημιουργώντας έτσι ένα ηλεκτρικό πεδίο κατά μήκος του σώματος, με τον θετικό πόλο στο κεφάλι και τον αρνητικό στην ουρά.

«Γνωρίζουμε από τα βασικά μαθήματα φυσικής ότι το πλησίασμα των δύο πόλων συγκεντρώνει το ηλεκτρικό πεδίο» αναφέρει στο Reuters ο Κένεθ Κατάνια του Πανεπιστημίου «Βάντερμπιλτ» στο Τενεσί, συγγραφέας της μελέτης στην έγκριτη επιθεώρηση Current Biology.

Κουλουριάζοντας το σώμα του γύρω από τη λεία, το χέλι φέρνει τους δύο πόλους πιο κοντά, με αποτέλεσμα να διπλασιάζεται η ένταση του ηλεκτρικού πεδίου και η τάση ανάμεσα στους δύο πόλους, έδειξαν τα πειράματα.

Με την τάση να φτάνει στιγμιαία τα 600 volt, η λεία παθαίνει ανεξέλεγκτους μυϊκούς σπασμούς, μέχρι που εξαντλείται και γίνεται βορά του ηλεκτρισμένου κυνηγού.

Μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο Δρ Κατάνια παρουσίασε μια διαφορετική μελέτη στο Nature Communications, με την οποία επιβεβαίωνε ότι το ηλεκτροφόρο χέλι δεν χρησιμοποιεί τον ηλεκτρισμό μόνο για άμυνα και επίθεση: χάρη σε ένα διαφορετικό ηλεκτρικό όργανο, μπορεί να παρακολουθεί τις κινήσεις άλλων ψαριών από τις διαταραχές που δημιουργούν στο δικό του ηλεκτρικό πεδίο.

Εκατομμύρια χρόνια πριν από τον πρώτο γλόμπο του Τόμας Έντισον, η ζωή είχε μάθει πώς να αξιοποιεί τον ηλεκτρισμό.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΔΟΛ

 

 

Εντυπωσιακή εικόνα... Μεξικό: H ξηρασία έφερε στην επιφάνεια Ναό του 16ου αιώνα

Εντυπωσιακή χωρίς αμφιβολία η εικόνα   (Φωτογραφία:  Associated Press )

 

 

Πόλη του Μεξικού

Ένα κομμάτι ιστορίας ήρθε και πάλι στην επιφάνεια στην επαρχία Τσιάπας του Μεξικού, όταν -λόγω ξηρασίας- έπεσαν δραματικά τα αποθέματα νερού σε ταμιευτήρα.

Οι κάτοικοι είδαν και πάλι έναν ναό που χτίστηκε στα μέσα του 16ου αιώνα από ισπανούς μοναχούς.

Η περιοχή φαίνεται ότι ερήμωσε μεταξύ 1773 και 1776, λόγω επιδημιών.

Το 1966 κατασκευάστηκε στην περιοχή φράγμα. Τότε τα νερά πλημμύρισαν και πάλι το σημείο με αποτέλεσμα ο Ναός να εξαφανιστεί για σχεδόν 40 χρόνια.

Ήρθε στην επιφάνεια το 2002, πάλι λόγω ξηρασίας. Μάλιστα, τότε η κατάσταση ήταν πιο δραματική, αφού οι κάτοικοι μπόρεσαν να περπατήσουν στον περίβολο.

Newsroom ΔΟΛ

Χρήμα online H Σουηδία γίνεται η πρώτη χώρα χωρίς μετρητά

 

H εφαρμογή ηλεκτρονικών πληρωμών Swish είναι προϊόν συνεργασίας μεγάλων σουηδικών και δανέζικων τραπεζών 

 

Στοκχόλμη

Την ώρα που οι ηλεκτρονικές πληρωμές μόλις που αρχίζουν να παίρνουν τα πάνω τους στην Ελλάδα, η πρωτοπόρος Σουηδία ετοιμάζεται για το επόμενο, ιστορικό βήμα: τη σχεδόν πλήρη κατάργηση των μετρητών.

«Τα μετρητά παραμένουν σημαντικό μέσο πληρωμών στις αγορές πολλών χωρών, αυτό όμως δεν ισχύει πλέον στη Σουηδία. Η χρήση μετρητών είναι περιορισμένη και μειώνεται ταχύτατα» λέει ο Νίκλας Άρβιντσον του Βασιλικού Ινστιτούτου Τεχνολογίας KTH.

Σε μια χώρα όπου οι χρεωστικές κάρτες χρησιμοποιούνται ακόμα και για τα μικρότερα ποσά, τα μετρητά που βρίσκονται σε κυκλοφορία περιορίζονται σήμερα στις 80 δισεκατομμύρια σουηδικές κορώνες (περίπου 8 δισ. ευρώ), μια σημαντική μείωση σε σχέση με μόλις πριν από έξι χρόνια, όταν κυκλοφορούσαν στην αγορά 106 δισ. κορώνες.

«Από το ποσό αυτό, μόνο το 40 με 60 τοις εκατό βρίσκονται πραγματικά σε κυκλοφορία» έδειξε η μελέτη του KTH. Τα υπόλοιπα μετρητά βρίσκονται καταχωνιασμένα σε σπίτια ή τραπεζικές θυρίδες ή κυκλοφορούν στην παραοικονομία.

Πέρα από τις κάρτες και τις υπηρεσίες   ένα σημαντικό εργαλείο που επιταχύνει τη μεταμόρφωση της χώρας είναι το Swish, ένα app που αναπτύχθηκε από μεγάλες σουηδικές και δανέζικες τράπεζες και επιτρέπει άμεσες πληρωμές μεταξύ ιδιωτών και επαγγελματιών σε πραγματικό χρόνο.

Το Swish έφερε επανάσταση στον τραπεζικό τομέα της Σουηδίας, ο οποίος εξάλλου πρωτοπορεί στην αξιοποίηση των Τεχνολογιών Πληροφορίας, λέει ο Άρβιντσον.  «Η επιτυχία εξαρτάται επίσης από τη σουηδική παράδοση της υιοθέτησης υπηρεσιών ηλεκτρονικών πληρωμών» προσθέτει.

Εκτός του ότι μειώνουν τα κόστη και απλοποιούν τις πληρωμές, οι ψηφιακές συναλλαγές προσφέρουν επίσης διαφάνεια. Ήδη, αρκετά υποκαταστήματα τραπεζών έχουν ψηφιοποιηθεί πλήρως και απλά δεν δέχονται μετρητά.

«Στα καταστήματα που δέχονται χαρτονομίσματα και κέρματα, ο πελάτης πρέπει να εξηγεί από πού προέρχονται τα μετρητά, σύμφωνα με τους κανονισμούς για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας» αναφέρει ο Άρβιντσον. Το προσωπικό των τραπεζών είναι εξάλλου υποχρεωμένο να ειδοποιεί την αστυνομία σε περίπτωση ύποπτων συναλλαγών.

Η μελέτη του KTH αναγνωρίζει πάντως ότι η μεταμόρφωση της Σουηδίας σε χώρα χωρίς μετρητά αποτελεί πρόκληση για όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με τις νέες τεχνολογίες -κυρίως ηλικιωμένους που ζουν στην επαρχία. Άλλες κοινωνικές ομάδες που θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν προβλήματα είναι οι άστεγοι και οι παράτυποι μετανάσ

Δείτε ολόκληρο το άρθρο

 

Παρακολουθήστε ζωντανά την κίνηση στο Twitter Νέα υπηρεσία που καταγράφει όλα τα tweets στον κόσμο

Μία νέα ιστοσελίδα, με όνομα Tweetping, δίνει τη δυνατότητα στον καθένα να παρακολουθήσει το ρυθμό, με τον οποίο οι χρήστες χρησιμοποιούν το Twitter, σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ουσιαστικά πρόκειται, για έναν παγκόσμιο χάρτη πάνω στον οποίο φωτίζεται κάθε φορά η περιοχή από την οποία έγινε ένα tweet. Είναι μία οπτική υπενθύμιση της προσφοράς του Twitter στον χώρο της τεχνολογίας, καθώς και της τεράστιας ανταπόκρισης που λαμβάνει αυτό από τους χρήστες του Internet.

Οι μετρητές που έχει, λαμβάνουν υπόψιν, τα συνολικά tweets που έγιναν, τα tweets που πραγματοποιήθηκαν σε καθεμιά από τις πέντε ηπείρους (Βόρεια Αμερική, Νότια Αμερική, Ευρώπη, Αφρική και Ασία), αλλά και το πόσες λέξεις αλλά και πόσοι χαρακτήρες έχουν χρησιμοποιηθεί.

Ταυτόχρονα, υπάρχει ένα διάγραμμα, που δείχνει πια ήπειρος είναι πιο ενεργή αλλά και μία καταγραφή των “Hashtags” και των τελευταίων αναφορών (@Mentions).

Αν παρατηρήσει κανείς το ρυθμό με τον οποίο γίνονται τα tweets, σε πραγματικό χρόνο, θα συνειδητοποιήσει πως η μηχανή του Frank Ernewein, είναι απόλυτη απόδειξη πως το γνωστό κοινωνικό δίκτυο έχει μπει για τα καλά στις ζωές μας.  

Η ανεξερεύνητη Ανταρκτική με τα μάτια θαλάσσιων ελεφάντων

 
Φορώντας στο κεφάλι τους ειδικούς αισθητήρες και κολυμπώντας βαθιά κάτω από τους ανταρκτικούς πάγους, θαλάσσιοι ελέφαντες βοήθησαν τους επιστήμονες να καταλάβουν καλύτερα πώς σχηματίζονται τα ψυχρότερα και βαθύτερα νερά του ωκεανού, ενώ παρείχαν στοιχεία ζωτικής σημασίας για την κατανόηση του ρόλου που παίζει η ανταρκτική θάλασσα στο παγκόσμιο κλίμα.

Τόσο τα δεδομένα που παρείχαν οι αισθητήρες που φορούσαν οι θαλάσσιοι ελέφαντες, όσο και τα εξελιγμένα δορυφορικά δεδομένα, έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη συλλογή πληροφοριών από το ακραίο περιβάλλον της Ανταρκτικής, όπου η δυνατότητα επιτόπιας παρατήρησης είναι πολύ σπάνια και τα πλοία δεν μπορούν να φτάσουν σε πολλά σημεία, τόνισαν οι ερευνητές του Ιδρύματος Ανταρκτικό Κλίμα & Οικοσύστημα CRC που εδρεύει στην Τασμανία.

Οι επιστήμονες γνώριζαν εδώ και αρκετό καιρό την ύπαρξη «νερού στον πυθμένα της Ανταρκτικής», ένα πυκνό και βαθύ στρώμα νερού κοντά στον πάτο του ωκεανού, το οποίο παίζει σημαντικό ρόλο στην κίνηση των ωκεανών του κόσμου. Συγκεκριμένα, είχαν γνώση τριών περιοχών όπου αυτού του είδους το νερό σχηματιζόταν, ενώ εδώ και δεκαετίες υποπτεύονταν ότι υπήρχε και μία τέταρτη περιοχή, η οποία όμως ήταν απρόσιτη. Μέχρι που ήρθαν οι θαλάσσιοι ελέφαντες.

«Οι θαλάσσιοι ελέφαντες κατάφεραν να φτάσουν σε μια περιοχή της ακτογραμμής όπου κανένα πλοίο δεν ήταν δυνατό ποτέ να φτάσει», δήλωσε ο Γκάι Γουίλιαμς του Ιδρύματος CRC. «Αυτή είναι μια ιδιαίτερη μορφή του νερού της Ανταρκτικής και αποτελεί ένα από τους «μηχανισμούς» που καθοδηγεί την κυκλοφορία των ωκεανών. Αυτό που καταφέραμε ήταν να κατανοήσουμε λίγο καλύτερα αυτόν τον περίπλοκο μηχανισμό».

“Γαλάζια λίμνη” σε κρατήρα ηφαιστείου!

Ο κρατήρας Kerio βρίσκεται στην περιοχή Grímsnes στη νότια Ισλανδία και είναι ένας από τους πιο φωτογενείς και πολυφωτογραφημένους ηφαιστειακούς κρατήρες στον κόσμο. Αποτελεί τακτική στάση για τους τουρίστες κατά μήκος της διαδρομής τους προς τα αξιοθέατα του “Χρυσού Κύκλου” και λαμβάνει πολλά κλικ από τους φωτογράφους.

Δείτε ολόκληρο το άρθρο

Μια παραλία κρυμμένη μέσα στο βουνό!

Μία από τις πιο εντυπωσιακές παραλίες στον κόσμο υπάρχει καλά κρυμμένη σε ένα απομακρυσμένο μέρος του πλανήτη, και πιο συγκεκριμένα στα περίφημα Marieta Islands που βρίσκονται στην ακτή Nayarit στο Μεξικό.

Στο εσωτερικό ενός βουνού, που δημιουργήθηκε από επαναλαμβανόμενες εκρήξεις ηφαιστείων από το 1900 και μετά, οι επισκέπτες βρίσκονται κυριολεκτικά μπροστά σε ένα φυσικό θαύμα που όμοιό του δεν υπάρχει αλλού.

Μια μικρή παραλία μέσα στο βουνό δημιουργεί ένα από τα πιο ασυνήθιστα φυσικά τοπία που υπάρχουν στον κόσμο, η πρόσβαση στην οποία γίνεται μόνο με σκάφος ή κολυμπώντας 15 περίπου μέτρα μέσα σε μια σπηλιά.

Τα Marieta Islands αποτελούν έναν μικρό ακατοίκητο παράδεισο, που το 1960 χαρακτηρίστηκε ως εθνικό πάρκο, μετά από την παγκόσμια κατακραυγή που ξέσπασε εξαιτίας των στρατιωτικών δοκιμών που πραγματοποιούσε εκεί το Μεξικό.

Με πρωτεργάτη τον Ζαν Ζακ Κουστό, που κατά καιρούς έκανε διάφορα ερευνητικά ταξίδια στο αρχιπέλαγος των νησιών, το πρόβλημα στα Marieta Islands έγινε διεθνώς γνωστό, αναγκάζοντας τους Μεξικανούς να υποχωρήσουν, σταματώντας κάθε στρατιωτική δραστηριότητα.

Πέρα από το κολύμπι, το ψαροντούφεκο και το καγιάκ, κάθε άλλη δραστηριότητα είναι απαγορευμένη στην περιοχή, που συγκεντρώνει μόνο λίγους τυχερούς επισκέπτες κάθε χρόνο, δίνοντάς τους την ευκαιρία να ζήσουν για λίγο στον παράδεισο!

Αποκαλυπτικοί είναι οι «Νέοι Ορίζοντες» για τον Πλούτωνα

Έγχρωμες φωτογραφίες, του Πλούτωνα, που θυμίζουν γήινη ατμόσφαιρα,  συνεχίζει  να στέλνει το διαστημικό σκάφος «New Horizons» (Νέοι Ορίζοντες) της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA). Οι εκπληκτικές και απρόσμενες φωτογραφίες αυτή τη φορά είναι έγχρωμες για πρώτη φορά  και  αποκαλύπτουν  τον μακρινό νάνο πλανήτη τυλιγμένο σε μια όμορφη μπλε ατμόσφαιρα που θυμίζει τη Γη, ενώ απεικονίζουν και την ύπαρξη αρκετών σημείων όπου υπάρχει παγωμένο νερό κοκκινωπής απόχρωσης.

Στον Πλούτωνα υπάρχει μια ατμόσφαιρα αζώτου πολύ πιο αραιή από ό,τι η γήινη και η γαλαζωπή απόχρωση της προκαλείται από τον τρόπο που το ηλιακό φως διασκορπίζεται από τα σωματίδιά της.

«Ποιός θα περίμενε έναν μπλε ουρανό στη ζώνη Κούιπερ (σ.σ. όπου ανήκει ο Πλούτων);. Είναι εντυπωσιακό», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής της αποστολής “Αλαν Στερν.

Οι επιστήμονες διευκρίνισαν πάντως ότι αν κανείς στεκόταν στην επιφάνεια του Πλούτωνα και κοιτούσε ψηλά τον ουρανό, θα έβλεπε μαύρο χρώμα εξαιτίας της αραιότητας της ατμόσφαιρας. Η τελευταία θα φαίνεται μπλε κυρίως την ώρα της ανατολής του Ήλιου και του ηλιοβασιλέματος.

Επίσης οι φωτογραφίες αποκαλύπτουν πολλά σημεία με παγωμένο νερό, κάτι που οι επιστήμονες περίμεναν να βρουν, αν και όχι να έχει έντονη κόκκινη απόχρωση. «Είμαι εντυπωσιασμένη που το παγωμένο νερό είναι τόσο κόκκινο», δήλωσε η ερευνήτρια Σύλβια Πρωτόπαπα (που είναι ιταλίδα και όχι ελληνίδα).

Οι «Νέοι Ορίζοντες», σύμφωνα με το BBC, το Γαλλικό Πρακτορείο και το Space.com, απομακρύνονται πλέον συνεχώς από τον Πλούτωνα μετά τις 14 Ιουλίου, όταν έφθασαν στο κοντινότερο σημείο από τον νάνο πλανήτη. Το μη επανδρωμένο σκάφος απέχει σήμερα από τη Γη περίπου πέντε δισεκατομμύρια χιλιόμετρα. Λόγω της μεγάλης απόστασης, οι φωτογραφίες που έχει ήδη τραβήξει, θα συνεχίσουν να καταφθάνουν στη Γη έως το 2016, οπότε αναμένονται και νέες εκπλήξεις έως τότε.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ –ΜΠΕ

Πέντε παράξενα πράγματα που βρίσκονται μόνο σε πολυκατάστημα στην Κίνα (pics)

Οι ανάγκες αλλά και η κουλτούρα του κάθε λαού, προσδιορίζουν και τα προϊόντα που κανείς μπορεί να αγοράσει στα πολυκαταστήματα.
Κάποια από αυτά διαθέτονται από πολυκαταστήματα μόνο στην Κίνα:

Φρέσκοι κροκόδειλοι

Μουσούδες γουρουνιών

 

Χελώνες και βάτραχοι

Αποξηραμένα μέλη ερπετών

Προσφορά: Με σπορέλαιο δώρο χυμός πορτοκάλι

Πηγή: topontiki.gr

Μισό βουνό στη θάλασσα... Αρχαία κατάρρευση ηφαιστείου «σήκωσε τσουνάμι 180 μέτρων»

Σχεδόν το μισό ηφαίστειο στο νησί Φόγκο (δεξιά) έχει πέσει στον ωκεανό   (Φωτογραφία:  NASA ) 

 

Ουάσινγκτον

Τα αποτελέσματα της καταστροφής είναι ακόμα ορατά σε αυτό το ηφαιστειογενές νησί του Πράσινου Ακρωτηρίου: η μία πλευρά του ηφαιστείου λείπει, στη θέση της μόνο μια μεγάλη γεωλογική ουλή. Σε ένα άλλο νησί, 55 χιλιόμετρα μακριά, ογκόλιθοι των 700 τόνων δείχνουν να έχουν μετακινηθεί μυστηριωδώς 200 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Τι συνδέει τα δύο νησιά; Μια κατολίσθηση βιβλικών διαστάσεων που σήκωσε τσουνάμι 200 μέτρων, ένα από τα μεγαλύτερα στο γεωλογικό αρχείο, προτείνει νέα μελέτη στη διαδικτυακή έκδοση του Science.

Η κατολίσθηση συνέβη πριν από 73.000 χρόνια στο νησί Φόγκο, έξω από τις ακτές της Δυτικής Αφρικής, στην πραγματικότητα ένα ηφαίστειο που ορθώνεται σήμερα σε ύψος 2.829 μέτρων και εκρήγνυται τακτικά, περίπου κάθε 20 χρόνια.

Κανείς δεν αμφισβητεί ότι, κάποια στιγμή στο μακρινό παρελθόν, ο μισός ηφαιστειακός κώνος κατέρρευσε -τα πετρώματα από τα οποία αποτελούνταν βρίσκονται σήμερα πεταμένα στο βυθό. Αυτό για το οποίο δεν ήταν βέβαιοι οι γεωλόγοι είναι το εάν η πλαγιά κατέρρευσε ολόκληρη απότομα, ή αν διαλύθηκε σταδιακά, σε μια σειρά μικρότερων κατολισθήσεων.

Η νέα έρευνα, την οποία υπογράφει διεθνής ομάδα ερευνητών, καταλήγει στην εξήγηση ότι ολόκληρη η πλαγιά, περίπου 160 κυβικά χιλιόμετρα βράχου, έπεσε με τη μία στη θάλασσα.

Οι μάρτυρες αυτού του καταστροφικού συμβάντος βρίσκονται ακόμα και σήμερα στο Σαντιάγο, ένα άλλο νησί στο αρχιπέλαγος του Πράσινου Ακρωτηρίου. Οι ερευνητές παραξενεύτηκαν από ογκόλιθους, ορισμένοι από τους οποίους έχουν μέγεθος φορτηγού και βάρος 770 τόνους, οι οποίοι βρίσκονται διάσπαρτοι μέσα στο νησί, ακόμα και σε υψόμετρο 200 μέτρων και σε απόσταση 600 μέτρων από τις ακτές.

Οι ογκόλιθοι στο νησί Σαντιάγο διαφέρουν από τη γεωλογία του τοπίου (Πηγή: Ricardo Ramalho / University of Bristol)

Οι γιγάντιοι βράχοι μοιάζουν αταίριαστοι σε ένα τοπίο από φρέσκα ηφαιστειακά πετρώματα, λένε οι ερευνητές. Μοιάζουν όμως με τους ασβεστόλιθους και τους βασάλτες που βρίσκονται στην άκρη του νησιού.

Η μόνη ρεαλιστική εξήγηση που μπόρεσε να δώσει η ερευνητική ομάδα είναι ότι οι ογκόλιθοι βρίσκονταν κάποτε στις απόκρημνες ακτές του νησιού και μεταφέρθηκαν στο εσωτερικό του από κάποιο γιγάντιο τσουνάμι. Με βάση την ενέργεια που θα απαιτούνταν για να συμβεί κάτι τέτοιο, οι ερευνητές υπολογίζουν ότι το κύμα πρέπει να είχε τουλάχιστον 180 μέτρα ύψος και να έφτασε σε υψόμετρο τουλάχιστον 200 μέτρων καθώς κατέκλυζε τα υψώματα του Σαντιάγο.

Για να χρονολογήσουν το συμβάν, οι ερευνητές εξέτασαν τους ογκόλιθους και μέτρησαν την περιεκτικότητα σε ήλιο-3, ένα ισότοπο του αερίου ήλιου που παράγεται από την πρόσκρουση κοσμικών ακτίνων όταν ο βράχος είναι εκτεθειμένος. Αυτό έδωσε μια ηλικία 73.000 ετών, εντός του ορίου των ηλικιών που είχε δώσει μια προηγούμενη μελέτη για την κατολίσθηση ή τις κατολισθήσεις, πριν από 65 έως 124 χιλιάδες χρόνια.

Ένα κύμα ύψους 180 μέτρων μπορεί να ακούγεται υπερβολικό, αν σκεφτεί κανείς ότι τα τσουνάμι που σάρωσαν τον Ινδικό το 2004 και την Ιαπωνία το 2011 δεν ξεπερνούσαν τα 40 μέτρα.

Κι όμως, στο πρόσφατο παρελθόν έχουν καταγραφεί πολύ μεγαλύτερα κύματα. Το ρεκόρ ανήκει στο συμβάν της 9ης Ιουλίου 1958, όταν ένας σεισμός έριξε 90 εκατομμύρια τόνους βράχου στον απομονωμένο κόλπο Λιτούγια της Αλάσκας: το κύμα που έσκασε στην απέναντι πλαγιά έφτανε σε ύψος τον απίστευτο αριθμό των 550 μέτρων.

Υπάρχει βέβαια μια σημαντική διαφορά: τα τσουνάμι της Αλάσκα και του νησιού Φόγκο, ξεκίνησαν από τοπικές κατολισθήσεις, ουσιαστικά σημειακές πηγές στον χάρτη. Αντίθετα, τα τσουνάμι του Ινδικού και της Ιαπωνίας προκλήθηκαν από τη μετατόπιση του βυθού σε μήκος εκατοντάδων χιλιομέτρων, και η καταστροφική ενέργειά τους έφτασε πολύ μακρύτερα.

Ενδεχόμενη νέα κατολίσθηση στο Φόγκο δεν θα είχε τόσο μεγάλες συνέπειες, θα κατέστρεφε όμως και πάλι το απέναντι νησί του Σαντιάγο, με πληθυσμό 250.000 ανθρώπων.

Το ηφαίστειο του Φόγκο εξερράγη για τελευταία φορά πέρυσι, με αποτέλεσμα να καταστραφούν κτήρια και να εκτοπιστούν 1.200 άνθρωποι.

Όπως σχολιάζει ο Ροκάρντο Ραμάλο, πρώτος συγγραφέας της μελέτης, «οι κάτοικοι του Πράσινου Ακρωτηρίου έχουν σήμερα να ανησυχούν για το πώς θα ξαναφτιάξουν τις ζωές τους μετά την τελευταία έκρηξη.

»Το Φόγκο όμως μπορεί να καταρρεύσει και πάλι, γι΄αυτό και πρέπει να επαγρυπνούμε».

Πηγή

Σταμάτης Κριμιζής: Ο Ελληνας που άνοιξε τον δρόμο για τον... Άρη!

"Υπάρχουν χιλιάδες αστεροειδείς, το να υπάρξει το όνομα ενός Έλληνα σε έναν, δεν είναι τόσο σπουδαίο", σχολίασε o Σταμάτης Κριμιζής την ξεχωριστή διάκριση που έλαβε από την Παγκόσμια Αστρονομική Ένωση να δοθεί το όνομά του σε έναν αστεροειδή, ως αναγνώριση για την τεράστια προσφορά του, εδώ και πολλές δεκαετίες, στην εξερεύνηση όλων των πλανητών του ηλιακού συστήματος.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Mega, ο καθηγητής Αστροφυσικής και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, που θεωρείται ο πρωτεργάτης των αποστολών στον Άρη, αναφέρεται στα πρόσφατες ανακοινώσεις της NASA για τον "κόκκινο" πλανήτη, όπου βρέθηκε να ρέει αλμυρό νερό. Ο ίδιος, άλλωστε, πήρε μέρος στη σπουδαία αυτή ανακάλυψη, κατασκευάζοντας στο εργαστήριό του ένα όργανο με το οποίο μπόρεσε να εξακριβωθεί τι είδους ορυκτά και άλατα υπάρχουν πάνω στον πλανήτη.

"Στην επιφάνεια του Άρη, παρά το γεγονός ότι η θερμοκρασία είναι συνήθως κάτω από το μηδέν, μπορεί να ρεύσει νερό ένεκα του γεγονότος ότι είναι ανακατεμένο με αυτά τα άλατα και ξέρουμε τώρα ότι υπάρχει νερό στο υπέδαφος οπωσδήποτε, το οποίο εμφανίζεται πότε πότε στην επιφάνεια και τρέχει μέχρι να εξατμιστεί" δηλώνει ο διακεκριμένος Έλληνας επιστήμονας στο Μega.

O Σταμάτης Κριμιζής όπως μεταδίδει το Mega, ξεκίνησε να ασχολείται με τη διαστημική επιστήμη όταν γνώρισε τον Τζέιμς Βαν Άλεν, τον κορυφαίο επιστήμονα που έμεινε στην ιστορία καθώς ανακάλυψε τις ζώνες ακτινοβολίας γύρω από τη Γη, οι οποίες μάλιστα πήραν και το όνομά του. Λέει για τη γνωριμία αυτή:

"Ήμουν μεταπτυχιακός φοιτητής και με κάλεσε μια μέρα και μου είπε 'να κατασκευάσεις έναν αισθητήρα, ο οποίος να μπορεί να ξεχωρίζει πρωτόνια από ηλεκτρόνια'. Κι εγώ βέβαια λέω 'μα δεν ξέρω πώς να το κάνω'. Μου λέει 'θα μάθεις'. Αυτός ήταν ο τρόπος διδασκαλίας του, σε έριχνε στη θάλασσα να δει αν μπορείς να κολυμπήσεις".

Το πείραμα του Κριμιζή πέτυχε και άρχισε να λειτουργεί ένα μήνα πριν γίνει η πρώτη εκτόξευση από την Αμερική προς τον Άρη, το Νοέμβριο του 1964. Από τότε μέχρι σήμερα, λέει ο καθηγητής, έχουν επιτευχθεί πολλά στη διαστημική επιστήμη.

"Πρώτη φορά που περάσαμε από τον Άρη -σημειώνει- ήμασταν νομίζω 9.000 χλμ. μακριά, τώρα έχουμε διαστημόπλοια τα οποία κυκλοφορούν στην επιφάνεια του Άρη, κάνουν γεωτρήσεις μετράνε τις λεπτομέρειες από τους βράχους (...). Κατά κάποιο τρόπο ξέρουμε περισσότερα από τη χαρτογράφηση του Άρη, απ' ό,τι ξέρουμε για τη Γη".

Επόμενη χρονιά ορόσημο για τον κορυφαίο Έλληνα επιστήμονα είναι η αποστολή στον Άρη το 2020, οπότε διαστημόπλoιο με εξελιγμένα όργανα αναμένεται για πρώτη φορά να σκάψει στο υπέδαφος του "κόκκινου" πλανήτη με στόχο να... αποκαλυφθούν τα μυστικά του.

«Μιλούν» τα θύματα της οργής του Βεζούβιου Ζωή και θάνατος στην αρχαία Πομπηία: Οι κάτοικοι αποκαλύπτουν τα μυστικά τους

Ενας από τους κατοίκους της Πομπηίας που πριν 1.935 χρόνια μετατράπηκε σε άγαλμα από λάβα και γύψο μπαίνει στον αξονικό τομογράφο για να μελετηθεί ο συνολικός τρόπος ζωής και θανάτου του 

Νάπολη, Ιταλία

Μετά την παραμονή τους μέσα στην τέφρα για 1.935 χρόνια, οι νεκροί της αρχαίας ρωμαϊκής πόλης Πομπηίας αποκαλύπτουν τα μυστικά τους, σε μια σειρά από αξονικές και μαγνητικές φωτογραφίες, που τράβηξαν οι αρχαιολόγοι και οι συντηρητές των ευρημάτων.

Οι ιταλοί αρχαιολόγοι πέρασαν τον τελευταίο ενάμιση χρόνο μέσα στο εργαστήριο, σκανάροντας και μελετώντας συνολικά 86 μουμιοποιημένους κατοίκους.

Πριν από λίγες ημέρες ολοκληρώθηκε το έργο τους και οι επιστήμονες έδωσαν στα ιταλικά ΜΜΕ λεπτομέρειες καθώς και φωτογραφίες των ευρημάτων τους, οι οποίες είναι συγκλονιστικές.

Με αυτά τα νέα στοιχεία, οι αρχαιολόγοι ελπίζουν να αποκτήσουν γνώση γύρω από τη γενικότερη κατάσταση της υγείας, τις διατροφικές συνήθειες αλλά και τον συνολικό τρόπο ζωής (αλλά και του θανάτου) των πολιτών της αρχαίας Πομπηίας.

Ανάμεσα στα θύματα της οργής του Βεζούβιου που αναλύθηκε από τον αξονικό τομογράφο συγκαταλέγεται ένα μικρό αγοράκι, ηλικίας περίπου τεσσάρων ετών.

Βρέθηκε πετρωμένο δίπλα σε δύο επίσης μουμιοποιημένα πτώματα, ένα ανδρικό και ένα γυναικείο -πιθανώς οι γονείς του.

Τα ρούχα του παιδιού είναι σχεδόν ευδιάκριτα μέσα από τον γύψο, ενώ τα χείλη του είναι σφιγμένα, αποτέλεσμα του σοκ που προφανώς βίωσε εκείνες τις στιγμές.



Άλλες αξονικές τομογραφίες απεικονίζουν τα κρανία των θυμάτων, μέχρι και τα δόντια στην πάνω και κάτω σιαγόνα κάποιων εξ αυτών.

Η ομάδα επιστημόνων επικεντρώθηκε στη στοματική υγιεινή και χάρη στη χρήση του τομογράφου κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι κάτοικοι της Πομπηίας ακολουθούσαν μια (μαντέψτε) σωστή διατροφή.

Όπως αναφέρει η ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera, τα πολύ καλά διατηρημένα δόντια των κατοίκων της ρωμαϊκής πόλης οφείλονται στη σωστή διατροφή τους, που περιλάμβανε ελάχιστη ζάχαρη και πολλά τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες.

Ίσως το μόνο ελάττωμα που εντοπίστηκε είναι τα σημάδια έντονης τριβής, καθώς με τα δόντια τους έκοβαν ή έσπαγαν αντικείμενα και τρόφιμα.

Επίσης διαπίστωσαν πως κάποιοι είχαν προβλήματα στα δόντια τους εξαιτίας της υπερβολικής ποσότητας φθορίου στο νερό της ευρύτερης περιοχής.



Τα αποτελέσματα των ερευνών απέδειξαν επίσης πως πολλοί κάτοικοι της Πομπηίας έφεραν θλαστικά τραύματα στο κεφάλι, αποτέλεσμα των ερειπίων που έπεφταν πάνω τους από τον τεράστιο σεισμό που επακολούθησε της έκρηξης.

«Σε πιάνει μια συγκίνηση μόνο και μόνο πιάνοντας και μεταφέροντας αυτά τα γύψινα απομεινάρια. Παρόλο που μιλάμε για κάτι που συνέβη πριν περίπου 2.000 χρόνια, δεν παύει να είναι το παιδί κάποιου ή μια νεαρή μητέρα», τονίζει η Στεφανία Τζούντιτσε, συντηρήτρια αρχαιοτήτων του Αρχαιολογικού Μουσείου της Νάπολι.

Τα ευρήματα της μελέτης θα χρησιμοποιηθούν για την επικείμενη έκθεση με τίτλο Pompeii and Europe (Πομπηία και Ευρώπη) που θα διοργανωθεί στον αρχαιολογικό χώρο της Πομπηίας.

Το χρονικό της καταστροφής

Το πρωινό της 24ης Αυγούστου του 79 μ.Χ. άρχισε να εκρήγνυται το ηφαίστειο του Βεζούβιου που βρίσκεται κοντά στη Πομπηία και τη διπλανή πόλη Χερκουλένιουμ.

Η Πομπηία, με πληθυσμό περίπου 20.000 κατοίκους, ήταν η πρώτη που σκεπάστηκε από ένα τεράστιο κύμα από στάχτη -ηφαιστειακή τέφρα που έφτανε σε ύψος ενός μέτρου.

Ύστερα από το σύννεφο της στάχτης, κατέκλυσε την πόλη μία καταιγίδα από λάβα και ελαφρόπετρα, που την σκέπασαν σε ύψος τουλάχιστον τριών μέτρων.

Οι ηφαιστειολόγοι έχουν υπολογίσει πως η λάβα που κατέβαινε από τον Βεζούβιο, κινήθηκε με ταχύτητα 160 χλμ/ωρα, καταβροχθίζοντας την Πομπηία. Όσοι κάτοικοι βρέθηκαν στο δρόμο της κάηκαν σε θερμοκρασία κοντά στους 250 βαθμούς Κελσίου.

Τέλος, μετά από περίπου 19 ώρες, ήρθε να σκεπάσει την πόλη ένα νέο στρώμα από στάχτη και πέτρες, αφανίζοντας ολόκληρη την πόλη, αλλά και το διπλανό Χερκουλένιουμ.

Η βροχή που ακολούθησε αναμίχτηκε με την στάχτη δημιουργώντας ένα είδος τσιμέντου που κάλυψε όλη την πόλη.

Δυο συγγραφείς εκείνης της εποχής που ήταν αυτόπτες μάρτυρες της έκρηξης, κατέγραψαν τα γεγονότα.

Ο Γάιος Πλίνιος ο Πρεσβύτερος ήταν ο ένας που -όπως γράφει- ως διοικητής ρωμαϊκής γαλέρας, μετά την έκρηξη του ηφαιστείου προσπάθησε με πλοία να πλησιάσει στην παραλιακή πόλη για να ερευνήσει το γεγονός, όμως τα πλοία δεν κατάφεραν να αγκυροβολήσουν καθώς δέχονταν «επίθεση από φλεγόμενους βράχους που εκτοξεύονταν από το βουνό». Πέθανε στις 25 Αυγούστου από τις δηλητηριώδεις αναθυμιάσεις. Ο δεύτερος συγγραφέας είναι ο, τότε 17χρονος, Πλίνιος ο Νεώτερος, ανιψιός του Πρεσβύτερου που αντίκρισε την έκρηξη του ηφαιστείου από μια γειτονική πόλη.

Είναι αδύνατο να υπολογιστεί ο ακριβής αριθμός των νεκρών, με τους επιστήμονες να τους υπολογίζουν κάπου μεταξύ 10-25.000.

Η Ουνέσκο έχει ανακηρύξει την αρχαία πόλη ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς που επισκέπτονται σε ετήσια βάση πάνω από 2,5 εκατομμύρια άνθρωποι.

24 Αυγούστου ή 24 Οκτωβρίου;

Τέλος, να πούμε πως τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια διχογνωμία ανάμεσα στους αρχαιολόγους ως το πότε ακριβώς έγινε η καταστροφή της Πομπηίας. Η επικρατέστερη ημερομηνία είναι μεν η 24η Αυγούστου, αλλά μερικοί υποστηρίζουν πως το πιο σωστό είναι η έκρηξη να συνέβη στις 24 Οκτωβρίου.

Μάλιστα, εδράζουν αυτήν τους την πεποίθηση στο ότι τα φρούτα που βρέθηκαν μέσα στα καταστήματα της πόλης δεν ήταν καλοκαιρινά, αλλά φθινοπωρινά, ενώ και τα δοχεία με κρασί είχαν κλειστεί και σφραγιστεί, που παραδοσιακά στην αρχαία Ρώμη αυτό γινόταν τον μήνα Οκτώβριο.

Επίσης, κάποια από τα ενδύματα των κατοίκων που έχει φέρει στο φως η έρευνα δεν είναι λεπτά, αλλά πιο χοντρά, που σημαίνει πως μάλλον είχε «μπει» το πρώτο κρύο.

Πριν μερικά χρόνια κυκλοφόρησε στο Διαδίκτυο ένα εκπληκτικό βίντεο όπου, με τη βοήθεια μιας τρισδιάστατης αναπαράστασης, οι αρχαιολόγοι από το πανεπιστήμιο της Μελβούρνης έφεραν στο φως τι ακριβώς συνέβη κατά τις τελευταίες ώρες της Πομπηίας.

Μπορείτε να το δείτε εδώ:


Κωνσταντίνος Τσάβαλος

Newsroom ΔΟΛ

Το πρώτο ερπετό με βιοφθορισμό: Η θαλάσσια χελώνα που λάμπει!

Ήταν γνωστό ότι στην θαλάσσια περιοχή των νησιών του Σολομώντα στον Ειρηνικό Ωκεανό υπάρχουν κοράλλια και καρχαρίες που διαθέτουν την ιδιότητα του βιοφθορισμού.

Ο θαλάσσιος βιολόγος Ντέιβιντ Γκρούμπερ πραγματοποίησε για λογαριασμό του National Geogrpahic μια κατάδυση σε αυτά τα νερά για να καταγράψει σε βίντεο αυτά τα εντυπωσιακά είδη. Αυτό που είδε μπροστά του όμως ξεπέρασε κατά πολύ τις προσδοκίες του: Την ώρα που ο Γκρούμπερ κατέγραφε εικόνες πέρασε από μπροστά του μια χελώνα που… φωσφόριζε!

Η πρώτη

Δεν είναι η απλά η πρώτη θαλάσσια χελώνα με ιδιότητες βιοφθορισμού αλλά το πρώτο ερπετό που εντοπίζεται να φωσφορίζει.

Η χελώνα ανήκει σε ένα είδος (Eretmochelys imbricata) που βρίσκεται υπό εξαφάνιση αφού τις τελευταίες δεκαετίες έχει χαθεί το 90% του πληθυσμού του παγκοσμίως.

Έτσι θα πρέπει να γίνει τώρα αγώνας για να εντοπιστούν όσο το δυνατόν περισσότερες χελώνες του είδους για να γίνει προσπάθεια διάσωσης τους.

Ο εντοπισμός τους είναι απαραίτητος για να μελετηθούν αφού οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν τον μηχανισμό που παράγει τον φθορισμό στις χελώνες αλλά και το γιατί έκανε την εμφάνιση τους σε αυτές.

Σύμφωνα με ειδικούς, η χελώνα μπορεί να ανέπτυξε αυτή την ιδιότητα είτε για να προσελκύσει θηράματα, είτε για να προσελκύσει ταίρι είτε για κάποιου είδους επικοινωνία είτε ως αμυντικό όπλο απέναντι σε αντιπάλους της.

Ο βιοφθορισμός παράγεται όταν ένας οργανισμός απορροφά φως, το μετασχηματίζει και το εκπέμπει εκ νέου σε διαφορετικό χρώμα από το αρχικό. Ο βιοφθορισμός δεν πρέπει να συγχέεται με τη βιοφωταύγεια ή βιοφωτισμό που συναντάται σε άλγη και μέδουσες και άλλα είδη που είναι τα ίδια πηγές φωτός και το εκπέμπουν.

Newsroom ΔΟΛ